Z Przeszłości uczymy się na Przyszłość

Szczegóły

wtorek, 03 czerwiec 2014

Do byłego obozu w Oświęcimiu uczniowie weszli przez bramę z napisem "Arbeit macht frei". Tą samą drogą szli do pracy i wracali po kilkunastu godzinach więźniowie. Na małym skwerku obok kuchni obozowa orkiestra grała marsze, które miały usprawnić przemarsz tysięcy więźniów oraz ułatwić ich przeliczanie przez esesmanów. Przewodnik przedstawił uczniom historię funkcjonowania obozu. Rozkaz założenia obozu wydano w kwietniu 1940 r., a jego komendantem mianowano Rudolfa Hössa. Auschwitz był największym hitlerowskim obozem koncentracyjnym dla Polaków i więźniów innych narodowości, których faszyzm skazywał na izolację i stopniowe wyniszczenie głodem, ciężką pracą, eksperymentami, a także na śmierć w wyniku zbiorowych i pojedynczych egzekucji. Od 1942 r. obóz stał się równocześnie największym ośrodkiem zagłady europejskich Żydów. Większość Żydów zginęła w komorach gazowych natychmiast po przybyciu bez zarejestrowania i oznaczania numerami obozowymi. Dlatego tak trudno ustalić dokładną liczbę ofiar. Od wielu lat zagadnienie to jest przedmiotem dyskusji historyków, którzy najczęściej podają, że zamordowano ok. 1,5 mln ludzi.
Młodzież obejrzała ekspozycje w Bloku 4 obozu. Zobaczyła oryginalne zdjęcia wykonane w czasie funkcjonowania obozu, księgi ewidencyjne oraz kryształki cyklonu B, którym uśmiercano więźniów.  Szczególnie silne wrażenie wywarły na uczniach przechowywane w Oświęcimiu ubrania i rzeczy osobiste należące do ludzi skazanych na śmierć. Są to walizki z nazwiskami i adresami, miski, okulary, i buty, damskie, męskie, dziecięce oraz włosy. Wszystkie te przedmioty są dokumentami zbrodni, a jednocześnie materialnymi i symbolicznymi nośnikami pamięci o pomordowanych. W Bloku 6 uczniowie zobaczyli dzieła przedstawiające sceny z życia obozowego. Byli więźniowie i artyści starali się ukazać dramaty, które rozgrywały się codziennie w obozie. Młodzież zwiedziła   "Blok śmierci". W podziemiach bloku znajdowały się trzy typy karnych cel. W jednej z takich cel w 1941 r. władze obozowe  osadziły Ojca Maksymiliana Kolbe, który dobrowolnie wybrał śmierć głodową w zamian za skazanego współwięźnia. Formą hołdu dla pomordowanych stała się minuta ciszy przed "Ścianą Straceń". Przewodnik oprowadził młodzież po placu apelowym i pokazał krematorium, w którym palono ciała ofiar. Uczniowie zwiedzili także drugi obóz - Auschwitz II - Birkenau. Obszar tego obozu wynosił 175 ha i zabudowany był ponad 300 barakami. Zwiedzający oglądali zachowane w stanie oryginalnym baraki mieszkalne, rampę wyładowczą , ruiny dwóch krematoriów i komór gazowych.  Obóz Auschwitz -Birkenau to symbol terroru, ludobójstwa i Holocaustu. W sposób unikatowy  podtrzymuje pamięć o ofiarach II wojny światowej  i w szczególny sposób służy jako przestroga. Uczniowie zwiedzali muzeum z należytą powagą i szacunkiem. W skupieniu wysłuchali historii o autentycznych ludziach i ich codziennym życiu w obozowych warunkach.  Poznali  specyficzną obozową rzeczywistość, w której wszystko było podporządkowane zagładzie. To  Miejsce Pamięci wywołuje silne emocje. Skłania do zadumy nad losem ludzi i świata oraz wzbudza poczucie odpowiedzialności  za przyszłość.

Tekst i zdjęcia: Lucyna Zięba ZSP nr 2